Skorzonera

Skorzonera

Skorzonera nazywana jest wężymordem, gdyż soku jej używano niegdyś jako leku przeciw jadowi żmii, oraz czarnymi korzonkami, z uwagi na ciemne zabarwienie skórki. Jest ona rośliną dwuletnią. Częścią jadalną skorzonery jest cylindryczny, na ogół tępo zakończony korzeń spichrzowy długości 20-30 cm, pokryty czarnobrązową skórką. Biały lub kremowy miąższ zawiera sok mleczny, który przy skaleczeniu korzenia obficie wypływa, powodując jego łykowacenie. Skorzonera zawiera dużo suchej masy, liczne sole mineralne, niewielkie ilości witamin C i z grupy B oraz związki organiczne, dzięki którym jest łatwo strawna i zalecana w dietach stosowanych przy różnego rodzaju chorobach.

Młode rośliny skorzonery, a szczególnie siewki, są wrażliwe na mróz, natomiast starsze rośliny mogą zimować w gruncie. Skorzonera jest wrażliwa na zacienienie i na brak wody. Udaje się najlepiej na glebach żyznych, próchnicznych, piaszczysto-gliniastych i torfowych; na glebach ciężkich, gliniastych korzenie rozwidlają się i szybko drewnieją, a na piaszczystych słabo rosną.

Skorzonerę uprawia się w drugim roku po oborniku, z siewu do gruntu. Pod skorzonerę nie należy stosować świeżego obornika, gdyż korzenie mogą się rozwidlać. Na 7-10 dni przed siewem zaleca się nawozy mineralne w dawkach na 1 m2: 30-40 g superfosfatu, 30-40 g 40-procentowej soli potasowej lub 25-30 g siarczanu potasu. Nawóz azotowy daje się tuż przed siewem (10-15 g saletrzaku na m2). Odmiany o krótszym okresie wegetacji na dobrej glebie również wysiewa się wczesną wiosną, na glebie słabszej i w rejonach o krótszym okresie wegetacyjnym wysiewa się w sierpniu na zbiór latem lub jesienią następnego roku.

Skorzonerę sieje się w rzędy co 20-25 cm. Mniej więcej po dwóch tygodniach od wzejścia roślin należy wykonać przerywkę, najlepiej po deszczu, zostawiając rośliny co 6-8 cm. Pielęgnowanie roślin polega na odchwaszczaniu i podlewaniu w okresie suszy. Pogłównie zaleca się nawóz azotowy w czerwcu i następnie w sierpniu. Korzenie, które są długie,.a dość kruche i łamliwe, wykopuje się w końcu października, najlepiej za pomocą wideł płaskozębnych. Średni plon z 1 m2 wynosi 1,5-2 kg.

W doborze odmian mamy trzy odmiany: Einjarige Riesen -plenna, mało skłonna do wybijania w pędy nasienne w pierwszym roku po wysiewie; korzeń średnio długi, niezbyt gruby, prosty; miąższ średnio jędrny, z pewną tendencją do przebarwień; na użytek późno-jesienny i zimowy; Duplex – doskonała na konserwy i mrożonki; korzeń dość długi, średnio gruby, prosty, kształtny, ostro zakończony, z pewną tendencją do rozgałęzień; miąższ bardzo jędrny, biały; Schwarzer Peter – bardzo plenna, zdrowa; korzeń kształtny, prosty, gruby, z małą tendencją do rozgałęzień i wybijania w pędy nasienne; miąższ średnio jędrny; korzeń krótszy od korzeni poprzednich odmian.