PODZIAŁ TERENU NA KWATERY
W dużych szkółkach podział terenu na kwatery powinien być dostosowany do
możliwości mechanizacji wielu zabiegów pielęgnacyjnych, a przede wszystkim ochrony, uprawy gleby i wykopywania drzewek. W tym celu podkładki w szkółce wysadza się na kwatery (pasy) obejmujące zwykle nieparzystą liczbę rzędów: 9, 11, a nawet 13 i pozostawieniu drogi przejazdowej, tj. wolnej przestrzeni o szerokości trzech międzyrzędzi. Ten system zakładania szkółek umożliwia stosowanie intensywnego programu ochrony i ułatwia organizację pracy, szczególnie w okresie mechanicznego wykopywania drzewek.
W szkółkach wielkotowarowych dysponujących ciągnikami szczudłowymi o wysokim prześwicie będzie można sadzić więcej rzędów na kwaterach w pasach. Dzięki temu będzie można liczbę sadzonych podkładek na powierzchni 1 ha podwyższyć średnio o 10%.
TERMIN I TECHNIKA SADZENIA PODKŁADEK
Najodpowiedniejszym terminem sadzenia podkładek jest późna jesień (październik, listopad). Jesienne sadzenie sprzyja lepszej regeneracji systemu korzeniowego i zapewnia zwykle silniejszy wzrost podkładek wiosną.
W praktyce najczęściej podkładki generatywne drzew ziarnkowych, które są bardziej wytrzymałe na mróz, sadzi się jesienią, a podkładki drzew pestkowych i podkładki wegetatywne dla ziarnkowych sadzi wczesną wiosną.
Podkładki sadzi się najczęściej w rzędy rozmieszczone co 90 cm. Odległość podkładek w rzędzie wynosi zwykle 35 cm. Na glebach żyźniejszych odległość w rzędach może być zmniejszona do 30 cm. Podkładki przed sadzeniem powinny być posortowane na dwa wybory, a korzenie ich skrócone do około 12 cm. Na glebach cięższych, bardziej sprzyjających porażeniu systemu korzeniowego podkładek ziarnkowych przez chorobę powodującą guzowatość, zaleca się dezynfekcję korzeni przez zanurzenie ich na godzinę w 0,5-procentowym roztworze siarczanu miedziowego. Przed wiosennym sadzeniem podkładek zaleca się przyciąć ich część nadziemną na wysokość 20-40 cm od szyjki korzeniowej. Wysokość przycięcia części nadziemnej zależy od gatunku, jakości systemu korzeniowego, a także pory sadzenia podkładek. Podkładki słabsze jakościowo i gorzej ukorzenione skraca się silniej. Podkładki do szkółki sadzi się ręcznie lub przy użyciu maszyn pomocniczych jak bruzdowniki, a nawet specjalnie skonstruowanych lub adaptowanych sadzarek. Do sadzenia ręcznego potrzebne są specjalne linki lub łańcuchy szkółkarskie, na których oznaczone są trwale odległości, w jakich będą sadzone podkładki w rzędzie, np. co 35 cm. Wyznaczanie rzędów zaczyna się od wytyczenia linii prostych poprzecznych na końcach kwater, na których zaznacza się odległości między rzędami. Ręcznie najlepiej jest sadzić w zespołach dwuosobowych. Jeden pracownik kopie wtedy dołki przy znakach wzdłuż łańcucha, a drugi trzymając pęczek podkładek wkłada jedną podkładkę do dołka tuż przy znaku określającym odległość w rzędzie. Pracownik kopiąc dołek pod następną podkładkę zasypuje wydobytą ziemią korzenie poprzedniej podkładki. Narzuconą ziemię udeptuje mocno drugi pracownik. Wzdłuż jednego łańcucha sadzi zwykle kilka zespołów. Sadzenie mechaniczne polega najczęściej obecnie na wkładaniu podkładek w przygotowane bruzdy i zasypaniu ich ziemią.
Bardzo ważną czynnością zarówno przy ręcznym jak i częściowo zmechanizowanym sposobie sadzenia jest mocne udeptanie gleby wokół posadzonych podkładek. Sadząc podkładki jesienią, należy dodatkowo zabezpieczyć ich system korzeniowy przez obsypywanie ziemią.