Szparag — Asparagus
Szparagi uprawiane są ze względu na ozdobne pędy. Igiełkowate utwory, uważane zazwyczaj za liście i pełniące ich funkcję, są w rzeczywistości przekształconymi łodygami i noszą nazwę gałęziaków. Właściwe liście są zredukowane do niewielkich łusek i występują u nasady gałęziaków.
Najczęściej uprawiane są dwa gatunki: szparag Sprengera (Asparagus sprengeri) o gałęziakach długich Około 2,5 cm, zebranych w pęczki po 2—6 szt., oraz szparag pierzasty (A. plumosus) o gałęziakach drobniejszych, bardziej delikatnych, długości około 0,5 cm i zebranych w pęczki po 12—15 szt. Ponadto szparag Sprengera odznacza się zabarwieniem jasnozielonym, natomiast szparag pierzasty ciemnozielonym z odcieniem sinym.
Obydwa gatunki uprawiane w doniczkach służą do dekoracji zarówno mieszkań jak i różnego rodzaju lokali publicznych, a pędy cięte dodawane są do wiązanek.
Siew. Szparagi rozmnażamy z nasion, które zazwyczaj wysiewamy w styczniu lub w lutym (Szparag Sprengera można wysiewać także i w sierpniu). Nasiona kuliste, czarno zabarwione, o powierzchni lekko pomarszczonej, mają średnicę około 0,3 cm. Okrywająca je łupina jest dość twarda i z tego względu przed siewem nasiona moczy się w ciepłej wodzie przez 48 godzin. Skrzyneczki przeznaczone do wysiewu szparagów wypełniamy mieszaniną złożoną z 3 części ziemi liściowej i 1 części piasku i ugniatamy dobrze po bokach. W poprzek skrzyneczek, co 3 cm zaznacza się linie, w których nasiona rozkłada się pojedynczo co 1 cm. Ułożone nasiona przykrywamy 1 cm warstwą ziemi oraz cienką warstwą mchu lub torfu, aby nie dopuścić do rozwoju glonów. Skrzynki z wysiewami ustawiamy w szklarni o temperaturze 18° i codziennie spryskujemy wodą, zwracając uwagę, aby ziemia była zawsze umiarkowanie wilgotna. Kiełkują po 4—6 tygodniach, przed tym terminem należy więc usunąć mech lub torf.
Pikowanie. Gdy siewki wytworzą drugi pęd, pikujemy je do skrzynek wypełnionych ziemią zasobniejszą, cięższą, składającą się z 2 części inspektowej, 1 części liściowej i 1 części torfu. Linie znaczy się także co 3 cm, lecz w rzędach rośliny umieszcza się co 2 lub 3 cm, tak samo głęboko jak rosły uprzednio. W ciągu 7—10 dni po pikowaniu utrzymujemy temp. około 20° i szklarni nie wietrzymy, aby siewki ukorzeniły się i rozpoczęły wzrost. Z nadejściem lata szklarnie wietrzymy zwracając uwagę aby nie było wahań temperatury, a ziemia była stale wilgotna. W czasie upałów może zaistnieć konieczność dwukrotnego podlewania roślin w ciągu dnia.
Doniczkowanie. Jeśli rośliny rosną dobrze, mogą być ponownie pikowane w rozstawie 5X6 cm, lecz zazwyczaj w sierpnia szparagi sadzi się od razu do doniczek o średnicy 7—8 cm. Ziemię stosujemy jak do pikowania, lecz wskazane jest dodanie nawozów wolno rozkładających się, mianowicie 2—3 kg opiłek rogowych na 1 m3 mieszanki. Jak zwykle po przesadzeniu utrzymujemy temperaturę około 20°.
Z nadejściem zimy szparagi rosną słabiej, w tym okresie temperaturę można obniżyć nawet do 15°, lecz należy zwracać uwagę by nie spadła poniżej 12°, jeśli bowiem przez dłuższy czas temperatura jest zbyt niska rośliny żółkną. Podobnie wprawdzie mogą wyglądać rośliny, które były podlewane zbyt obficie, czyli zostały zalane. Rośliny podlewane nieregularnie łatwo rozpoznać, bowiem jeśli nawet nie zrzucają gałęziaków, to wytwarzają mięsiste bulwy na korzeniach (tylko szparag Sprengera). Podczas przesadzania bulwy można usunąć, lecz należy czynić to ostrożnie, aby po usunięciu bulw roślina nie została bez korzeni. Szparagi wymagają ziemi stale umiarkowanie wilgotnej.
Dalsze pielęgnowanie. Dalszy przebieg uprawy będzie zależał od tego, czy szparagi będą uprawiane na zbyt w doniczkach czy też na zieleń ciętą. W pierwszym wypadku, z nadejściem wiosny, w marcu rośliny przesadzamy do doniczek o średnicy 10—12 cm, do takiej samej mieszanki, jaka była stosowana do doniczkowania. W okresie silnego wzrostu, to znaczy od końca maja do końca sierpnia szparagi wymagają obfitego nawożenia. Najodpowiedniejsze jest nawożenie organiczne, z tego też względu zasilamy je gnojowicą rozcieńczoną w stosunku 1 : 30 co 10 dni. W tym czasie rośliny mogą być przetrzymywane w szklarni w takich samych warunkach jak w pierwszym roku uprawy, ustawione po 25 szt. na 1 mb parapetu lub zadołowane w inspekcie po 35 sztuk w oknie. Na jesieni materiał powinien już być gotowy do zbytu.
Przy uprawie na zieleń ciętą szparagi po przezimowaniu sadzimy do doniczek o średnicy 14 cm. Często stosowane jest sadzenie bezpośrednio na zagony w rozstawie 30 X 30 cm. Jeszcze lepiej sadzić jest do drewnianych lub betonowych skrzynek o głębokości 20 cm i szerokości 40 cm, stosując 20 cm odstępy. Rośliny powinny rozrastać się szybko. Gdy zaobserwujemy iż wytwarzają pędy bardzo grube i silne na pewien czas ograniczamy zasilanie. Na jesieni drugiego roku uprawy, tj. po 22—23 miesiącach po wysiewie, rośliny w doniczkach są gotowe do zbytu, a z przeznaczonych na zieleń można już ciąć pierwsze pędy. Wycięte pędy szparagów segreguje się na 2 klasy.