Trejaże pergole ławki

Trejaże i pergole

Trejaże i pergole są często stosowanym elementem dekoracyjnym na działkach i w ogródkach; umożliwiają one bowiem ekspozycję pnących roślin. Trejażem nazywa się ściany, służące do rozpinania roślin pnących. Spełniają one rolę obramowania wnętrz, tła dla rabat kwiatowych, łącznika między różnym obiektami architektonicznymi itp. Na ich konstrukcję składają się drewniane elementy kratowe o różnych wzorach, wsparte na słupkach drewnianych lub murowanych (z kamienia, cegieł, betonu lub klinkieru). Trejaż może być wolno stojący lub przymocowany do elewacji budynku mieszkalnego względnie altany. Trejaże, jako pojedyncze ścianki osłaniające, nie służące do przechodzenia pod nimi, mogą mieć różną wysokość zależnie od przeznaczenia, na ogół nie mniejszą niż 120 cm i nie większą niż 3 m. Niskie trejaże służą najczęściej do ekspozycji roślin, takich jak: groszki pachnące, róże, powojniki, dławisze.

Przęsłową ażurową konstrukcję nazywa się pergolą. Element, złożony tylko z jednego rzędu słupów związanych łącznie, nazywa się pergolą jednostronną. Najprostszy typ pergoli stanowi konstrukcja drewniana, wykonana z żerdzi sosnowych lub innych. Słupy wkopane w ziemię połączone są u góry żerdziami, na których umieszcza się poprzeczki. Całą tę konstrukcję zbija się gwoździami. Ładniejsza jest pergolą z drewna struganego. Słupy o przekroju nie mniejszym niż 12X12 cm umocowane są na klockach betonowych za pomocą płaskowników nad powierzchnią ziemi, co chroni je przed gniciem. Wysokość pergoli nie powinna być mniejsza niż 2,2 m, ponieważ zwykle jest to budowla, pod którą się przechodzi.

Często stosuje się przy wejściu, zwłaszcza na działkach, bramki i łuki. Są to albo pojedyncze wąskie przęsła, stojące oddzielnie, albo same słupy połączone u góry poprzeczką. Może to być bramka podwójna ze spawanych rur (rys. 14). Dla uzyskania odpowiedniego efektu przy wejściu na działkę należy dobrać rośliny ozdobne, np. bujnie ulistniony kokornak (Aristolochia sipho) lub dzikie wino. Dają dużo zielonej masy liści oraz kwitną efektownie m.in. pnące róże, słodlin (Wisteria sinensis), rdest pnący (Polygonum aubertii lub P. bodschuanicum).

W zależności od rośliny, jaką chce się prowadzić, należy wykonać odpowiednią konstrukcję. Na przykład róże można rozpinać na słabszej konstrukcji, a rośliny silnie rosnące, jak np. kokornak lub rdest, wymagają mocniejszej konstrukcji. Konstrukcje drewniane należy impregnować odpowiednimi preparatami, chroniącymi drewno przed gniciem, np. na gorąco pokostem lnianym.

Ławki

Ławka w ogródku, jak i na działce, jest jednym z najpotrzebniejszych sprzętów. Powinna ona być wygodna, estetyczna, niedroga – w wielu przypadkach można zrobić ją nawet samemu. Na rysunku pokazano 2 ławki stawiane na ulicach (wg Biura Projektów Budownictwa Komunalnego w Warszawie) [1] oraz ławkę typową, powszechnie stosowaną w parkach i na ulicach, którą można częściowo zmodyfikować. Nie bez znaczenia, dla ogólnej estetyki, jest dobranie dla niej odpowiedniego koloru. Unikać należy barwy zielonej, nie kontrastującej z zielenią roślin. Powinny to być w ogóle barwy „ciepłe”. Przyjemnie wygląda również barwa biała przy czarno malowanej konstrukcji stalowej. Można też pozostawić kolor surowego drewna, stosując wówczas lakier bezbarwny. Podstawy betonowe należy zachować w kolorze naturalnym. Unikać należy wszelkiej pstrokacizny typu różnokolorowych „ciapek”, prążków itp., które nie podnoszą walorów małej architektury ogrodowej.