Gerbera Jamesona — Gerbera jamesonii
W ostatnich latach oprócz róż i goździków bardzo poszukiwane są kwiaty gerbery. Powodzenie swe zawdzięcza pięknym kwiatom zabarwionym pastelowo w odcieniach żółtym, różowym, łososiowym, lub pomarańczowym. Są one duże o średnicy do 15 cm, osadzone na łodygach 40-50 cm długości. Liście długości 15—25 cm, pierzasto klapowane, długoogonkowe, są od spodu owłosione.
Rozmnażanie: Gerberę można rozmnażać przez podział roślin dobrze wykształconych bądź przez wysiew nasion.
Przy rozmnażaniu przez podział z jednej rośliny matecznej można otrzymać 6—8 młodych roślin. Podziału dokonujemy w czerwcu-lipcu. Odjęte odroślą sadzimy najpierw w mnożarce, a dopiero po dobrym ukorzenieniu się na zagonach w szklarni. Stosując ten sposób rozmnażania mamy pewność iż otrzymane rośliny będą się odznaczały kwiatami tak samo zabarwionymi jak rośliny mateczne, ale sposób ten jest u nas stosowany rzadko.
Nasiona powinny być wysiewane natychmiast po otrzymaniu, gdyż siłę kiełkowania tracą po upływie 6 tygodni od zbioru. Pora wysiewu przypada zazwyczaj na grudzień-styczeń lub lipiec-sierpień. Wysiewamy do skrzynek wypełnionych ziemią liściową zmieszaną z torfem i piaskiem w stosunku 2:1:1. Ziemia musi być umiarkowanie wilgotna, a temperatura utrzymana na poziomie 20—25°. W tych warunkach nasiona powinny skiełkować po 7—10 dniach. Siewki pikujemy do skrzynek napełnionych przeparowaną ziemią inspektową z dodatkiem (1/5) torfu i piasku, stosując rozstawę 4X4 cm. Należy je umieszczać płytko, tak aby liścienie znajdowały się ponad powierzchnią ziemi.
Dalsze pielęgnowanie. Po 6—8 tygodniach rośliny sadzimy do doniczek o średnicy 8—10 cm w taką mieszankę, jaka była stosowana do pikowania. Przez cały ten czas podlewamy bardzo umiarkowanie i ostrożnie by nie zalać środka rośliny. W dzień utrzymujemy temperaturę 20°, w nocy zaś 16°. Gdy gerbera posadzona do doniczek zacznie ponownie rosnąć, nawozimy ją co 2 tygodnie roztworem mieszanki „Flora” (20 dkg „Flory” rozpuszczone w 10 l wody).
Gerbera rośnie wolno. W doniczkach pozostaje zazwyczaj 4—5 miesięcy, do momentu gdy dobrze się rozrośnie, a nawet zacznie wykształcać pąki kwiatowe. Wówczas sadzimy ją w szklarni na zagonach wzniesionych 35—45 cm, ze względu na głęboki system korzeniowy. Ziemia musi być przepuszczalna o pH zbliżonym do 6, średnio zasobna w składniki pokarmowe. Stosujemy więc 2 części ziemi kompostowej lub 1 część inspektowej i 1 część darniowej zmieszane z 2 częściami torfu i 1 częścią gliny. Na dłuższy czas przed dodaniem do ziemi torfu wapnujemy go, dając 2—3 kg węglanu wapnia na 1 m3 torfu. Mieszankę przerabiamy z dobrze rozłożonym obornikiem, dając 2—3 m3 obornika na 100 m3 ziemi.
Ze względu na łatwe opanowywanie gerbery przez groźne grzyby pasożytnicze ziemię uprzednio parujemy. Jeżeli zamierzamy uprawiać w samym torfie, to wypełniamy nim zagony do głębokości 50 cm. Rośliny sadzimy płytko, tak aby szyjka korzeniowa znajdowała się ponad powierzchnią ziemi, zachowując rozstawę 35 X 35 cm. Bardzo zalecane jest przykrycie ziemi 5—6-centymetrową warstwą gruboziarnistego, przemytego piasku. Ważnym zabiegiem pielęgnacyjnym jest właściwe podlewanie. Gleba musi być wilgotna, ale podlewamy ostrożnie, aby woda nie dostała, się do środka rośliny — najlepiej wodą wlewać w rowki przeprowadzone wzdłuż zagonów między roślinami. W lecie w czasie upałów szklarnie należy zacieniować, a przejścia i murki zlewać wodą, zaś same rośliny tylko delikatnie spryskiwać.
Na jesieni — w listopadzie i grudniu — gerberę wprowadzamy w stan spoczynku i wówczas ograniczamy podlewanie i temperaturę utrzymujemy w granicach 10—12°. Od stycznia, gdy słońce zaczyna silniej świecić, temperaturę podwyższamy początkowo do 18—20°, a później do 20—25°. Oczywiście w miarę wzrostu temperatury rośliny podlewamy częściej.
W okresie wzrostu, tj. od stycznia do końca września, gerberę systematycznie nawozimy co 10—14 dni następującą mieszanką: 0,5 kg siarczanu amonu, 1 kg superfosfatu i 0,5 siarczanu potasu na 100 m2. Raz w miesiącu zamiast tej mieszanki stosujemy nawóz „Mikro” rozpuszczając 20 dkg w 10 l wody — na 100 roślin.
Uprawiając gerberę w torfie, rośliny zasilamy co 2—3 tygodnie, wyłączając miesiące zimowe i okres spoczynku, roztworem: 2 g saletry wapniowej, 1 g superfosfatu, 2 g siarczanu potasu na 10 l wody.
Rośliny zaatakowane przez grzyby pasożytnicze, z oznakami więdnięcia lub brunatnienia czy też z gnijącą szyjką korzeniową usuwamy z bryłą ziemi, a miejsca po nich opryskujemy środkami grzybobójczymi, np. Miedzianem, Sadoplonem, Cynkotexem lub roztworem sublimatu (5 g na 10 l wody). Aby zapobiec rozwinięciu się chorób, gerberę co 10 dni opryskujemy jednym z wspomnianych środków. Należy także obserwować, czy nie pojawiają się szkodniki, jak przędziorek, mączlik szklarniowy czy mszyce , i natychmiast je zwalczać.
Gerbera w szklarni pozostaje przez 3—4 lata i przez cały ten czas dostarcza kwiatów. Z jednej dobrze rozkrzewionej rośliny w ciągu roku można otrzymać 14, a nawet więcej kwiatów. Kwiatów nie ścinamy nożem, lecz wykręcamy je u nasady łodygi. Najodpowiedniejszą porą ścinania kwiatów jest ranek, a najwłaściwszą fazą — gdy kwiaty są całkowicie rozwinięte, a pyłek zaczyna się wydostawać z pylników. Przygotowując kwiaty do transportu zawija się je w bibułkę w celu zabezpieczenia przed uszkodzeniem. Po dłuższym transporcie należy łodygi przyciąć pod wodą, zawinąć w wilgotny papier i wstawić głęboko do wody, aby nabrały jędrności.
Kwiaty gerbery w wazonie zachowują świeżość przez 10 dni lub dłużej, ale muszą być odpowiednio pielęgnowane, a mianowicie nie należy ich łodyg zanurzać w wodzie głęboko, lecz nalać ją tylko do wysokości 5—8 cm. Wodę trzeba codziennie zmieniać, a końce łodyg przycinać.