ZAKŁADANIE I PIELĘGNOWANIE TRAWNIKÓW
Trawniki zajmują od 30 do 60% powierzchni terenów zieleni. Ich jakość decyduje często o wartości zieleńca lub parku. Dobrze założone i utrzymane trawniki są jednym z najbardziej estetycznych elementów każdego ogrodu.
Zakładanie trawników należy rozpocząć od oczyszczenia powierzchni terenu z wszelkiego rodzaju zanieczyszczeń, a przede wszystkim z gruzu i kamieni.
Gdy trawnik jest zakładany na terenie wyrównanym, nie wymagającym robót ziemnych, wówczas jego powierzchnię należy tylśko w pewnych miejscach wyplantować. Bardzo często jednak trawniki zakładane są na terenach wymagających dużych zmian wysokościowych. Zachodzi wówczas konieczność wykonywania robót ziemnych, czyli zdejmowania lub nasypywania pewnych warstw ziemi. W takich przypadkach na normalnych glebach konieczne jest zabezpieczenie wierzchniej warstwy gleby, tzw. warstwy rodzajnej. Jej grubość może wynosić od 10 do 30 cm. Warstwa ta jest najcenniejszą częścią gleby i nie może być przykryta ani zmieszana z podglebiem lub podłożem.
Zabezpieczenie polega na zdjęciu tej warstwy i złożeniu jej w pryzmy do chwili doprowadzenia terenu do właściwej wysokości. Następnie warstwa ta powinna być równomiernie rozłożona na całej powierzchni terenu.
Ukształtowanie powierzchni trawnika powinno zapewniać odpowiednie nachylenie, umożliwiające spływanie nadmiaru wód opadowych. Nachylenie do 2-—5% jest wystarczające. Większe nachylenie może powodować spłukiwanie gleby w czasie gwałtownych opadów oraz utrudniać wykonywanie prac uprawowych lub pielęgnacyjnych.
W celu dokładnego ustalenia powierzchni i jej nachylenia należy posługiwać się krzyżami niwelacyjnymi, a główne punkty powinny być wyznaczone za pomocą niwelatora.
Gleby pod trawniki na terenach płaskich o nieprzepuszczalnym podłożu powinny być drenowane. Celem drenowania jest odprowadzenie długo utrzymującego się nadmiaru wody w glebie. Jest to szczególnie ważne przy zakładaniu trawiastych boisk sportowych.
Jeżeli na trawniku przewidziana jest sieć nawadniająca, instalowanie rur powinno być wykonane po zakończeniu uprawy gleby i ustaleniu powierzchni.
Brzeg trawnika nie powinien mieć ostrych załamań, ponieważ w tych miejscach trudno jest kosić kosiarką mechaniczną.
Przygotowanie gleby jest czynnością, od której w bardzo dużym stopniu zależy stan trawnika. Należy pamiętać, że trawnik ma służyć przez wiele lat, toteż przygotowanie gleby powinno zapewnić odpowiednie warunki na ten okres.
Jeśli uprawia się podglebie (po zdjęciu warstwy rodzajnej), to najlepiej użyć do tego kultywatora.
Do gleb zbyt piaszczystych można dodawać iłu lub gliny, a do gleb zbyt zwięzłych, gliniastych, należy dodawać piasku lub drobnoziarnistego żwirku. Gleby mało żyzne należy wzbogacać w substancję organiczną przez dodanie przegniłego obornika lub odpowiednio przygotowanego kompostu w ilości około 1 m3 na 1 ar. Nie należy w żadnym wypadku dawać torfu wysokiego prosto z balotów. Torf taki może być stosowany tylko po odpowiednim nasyceniu go wodą (300—400 litrów na 1 balot). Należy unikać stosowania kompostów, które mogą zawierać duże ilości nasion chwastów.
W czasie uprawy gleby należy ze szczególną starannością usuwać wszelkie trwałe chwasty.
Powierzchnia uprawionej gleby powinna być starannie wyrównana. Nie należy grabić i wyrównywać powierzchni gleby zbyt wilgotnej, ponieważ poruszanie się po powierzchni powoduje zbyt silne jej ugniatanie. Lepiej wykonywać tę czynność wtedy, gdy gleba odpowiednio przeschnie.
Powierzchnia gleby nie powinna mieć zagłębień, w których może zbierać się woda.
Tuż przed siewem trawy dobrze jest powierzchnię gleby wałować wałem-kolczatką, który rozkrusza zbyt duże bryły oraz dokładnie wyrównuje powierzchnię.
Nasiona traw sprzedawane są najczęściej w postaci mieszanek, które składają się z nasion kilku gatunków. Proporcje jakościowe i ilościowe zależą od warunków glebowych, klimatycznych, przeznaczenia trawnika, sposobu koszenia itp. Najczęściej stosowanymi trawami są: grzebienica, pospolita, kostrzewa czerwona, kostrzewa owcza, mietlica rozłogowa, wiechlina łąkowa, wiechlina zwyczajna, życica trwała, czyli rajgras angielski, i inne.
Najkorzystniejszą porą siewu jest okres wczesnowiosenny, kiedy gleba jest już dostatecznie nagrzana i wilgotna. Późniejsze wysiewy narażone są na susze, które utrudniają wschodzenie traw, toteż trawy wschodzą często nierównomiernie. Nie powinno się wysiewać traw w drugiej połowie września, ponieważ nie rozrastają się one dostatecznie silnie przed nadejściem zimy i łatwo mogą zamierać.
Siew najlepiej wykonywać w dni bezwietrzne, ponieważ wiatr może powodować znoszenie nasion lżejszych, a tym samym — nierównomierny wysiew. Nasiona wysiewa się ręcznie. Wysiew nasion powinien być bardzo równomierny i dlatego zalecany jest siew dwukrotny w krzyżujących się kierunkach.