NACZYNIA UŻYWANE W KWIACIARSTWIE
Przy uprawie roślin ozdobnych posługujemy się różnego rodzaju naczyniami. Najczęściej są używane doniczki i skrzynki, do uprawy zaś bardzo dużych roślin (np. palm) — kubły drewniane.
Doniczki
Rośliny doniczkowe o ozdobnych liściach, rośliny kwitnące a niekiedy rośliny przeznaczone również na kwiat cięty uprawiane są w doniczkach. W doniczkach również przygotowuje się rozsady większości roślin ozdobnych.
Doniczki ceramiczne. U nas najczęściej są używane doniczki w kształcie odwróconego, ściętego stożka. Doniczki takie sporządza się ręcznie lub maszynowo z dobrze wyrobionej gliny, a następnie wypala w specjalnych piecach. Produkuje się ie w rozmaitych wielkościach, oznaczonych umownym numerem. Numer ten związany jest z górną średnicą doniczki. Jako najmniejsze stosuje się doniczki nr 3 o średnicy 3 cm. Do nr 16 średnica doniczki każdego następnego numeru jest o 1 cm większa od średnicy doniczki numeru poprzedniego. Od nr 16 do 24 średnica zwiększa się natomiast o 2 cm. Doniczki gliniane ze względu na ich nietrwałość wyrabiane są tylko do nr 24.
Dolna średnica doniczki jest mniejsza od górnej, umożliwia to umieszczenie jednej doniczki w drugiej, co znacznie ułatwia ich transport i magazynowanie, jednocześnie zabezpieczając przed tłuczeniem się. W górnej części doniczki powinny mieć lekkie zgrubienie, co znacznie zwiększa ich trwałość oraz ułatwia chwytanie doniczek przy pracach pielęgnacyjnych. W dnie doniczki znajduje się otwór do odprowadzania nadmiaru wody. Wysokość doniczki jest zwykle o jeden centymetr mniejsza od jej średnicy. Wyjątkiem są doniczki przeznaczone do uprawy róż i hiacyntów, są one bowiem bardziej wydłużone.
Doniczki plastykowe. Istniejące do niedawna przekonanie, że rośliny mogą rosnąć dobrze tylko w porowatych doniczkach glinianych, dzisiaj nie znajduje już tak wielu zwolenników. Coraz częściej się wprowadza do produkcji doniczki plastykowe. Doniczki te są bardzo trwałe w magazynowaniu, lekkie, estetyczne (mogą również być kolorowe), odznaczają się dobrymi cechami biologicznymi. Rośliny uprawiane w takich doniczkach rosną bujniej i szybciej.
Przy uprawie rozsady roślin ozdobnych stosuje się już dzisiaj bardzo powszechnie doniczki winidurowe (najczęściej kwadratowe), połączone po kilkadziesiąt w duże plastry. Tego typu doniczki ułatwiają i usprawniają prace uprawowe i pielęgnacyjne, zwłaszcza przy produkcji rozsady. Ukorzenione rośliny wyjmuje się z doniczek za pomocą specjalnych małych widełek.
Doniczki tekturowe. Są to doniczki przeznaczone głównie do produkcji rozsady kwiatów i warzyw, najczęściej również wytłaczane w plastrach po kilkadziesiąt sztuk jednocześnie. Doniczki te nadają się tylko do jednorazowego użycia, gdyż podczas uprawy papier pod wpływem działania wody, korzeni i roztworu glebowego ulega rozpuszczeniu. Nie które wytwórnie doniczek tekturowych stosują jednocześnie wzbogacanie ich pełnymi mieszankami nawozów mineralnych, co znacznie podwyższa jakość rosnących w nich roślin.
Doniczki torfowe. Bardzo rozpowszechnione w zachodnioeuropejskich ogrodnictwach są doniczki torfowe, zrobione z odpowiedniej mieszaniny torfu wysokiego i trocin (np. „Jiffy-pot”) i dodatkiem związków pokarmowych. Doniczki torfowe tego typu są przeciętnie dwa razy lżejsze od tradycyjnych doniczek glinianych.
Doniczki ziemne. Doniczki ziemne, stosowane już od dawna w warzywnictwie, mogą również być z powodzeniem stosowane przy uprawie rozsady roślin ozdobnych. Doniczki takie można wyrabiać systemem gospodarczym, za pomocą różnego rodzaju doniczkarek ręcznych lub mechanicznych. Doniczkarki te odznaczają się różną wydajnością, tzn. mogą jednorazowo wytłoczyć różne ilości doniczek. Górna średnica doniczek ziemnych jest niewielka i wynosi od 3 do 6 cm. Wysokość ich jest zwykle o połowę większa od średnicy.
Jako materiału do wyrobu doniczek ziemnych używa się mieszaniny składającej się z rozłożonego krowieńca, ziemi kompostowej, zwietrzałej byliny, torfu ogrodniczego i mieszanki nawozów mineralnych. Mieszanka ziemi powinna być odpowiednio wilgotna i dobrze wymieszana, aby przy wytłaczaniu doniczki się nie rozsypywały.
Skrzynki do wysiewu i pikowania
Do wysiewu i rozpikowywania większości roślin ozdobnych przed laty stosowano miski gliniane. Dzisiaj powszechnie do tego celu używa się skrzynek drewnianych, najczęściej o wymiarach 50 X 40 X 8 cm, albo nieco większych i głębszych — o wymiarach 75 X 40 X 10 cm. Skrzynki takie powinny być wykonane z mocnych i niesękatych desek. Przed powtórnym użyciem należy je jednak dobrze wymyć, zdezynfekować środkami chemicznymi lub wypalić, najlepiej przez wysmarowanie denaturatem i zapalenie go lub za pomocą lampki lutowniczej, aby możliwie dokładnie zniszczyć wszystkie zarodniki grzybów i szkodniki. Doskonale do takich celów nadają się odpowiednio wzmocnione skrzynki plastykowe, wymagają one jednak pewnego umocnienia; naturalnie, w tym wypadku dezynfekcja przez wypalenie nie może być stosowana.
W ostatnich latach w powszechnym użyciu są skrzynki po importowanych pomidorach tzw. „bułgarki” i winogronach lub innych owocach, tzw. platony. Po małych przeróbkach skrzynki te nadają się do siewu, są stosunkowo wygodne w użyciu, a przede wszystkim powszechnie dostępne i tanie.
Kubły
Przy uprawie roślin bardzo dużych, jak palmy, laury, agawy i inne o dużym i silnie rozrastającym się systemie korzeniowym, stosuje się najczęściej dębowe kubły, wzmocnione metalowymi obręczami, zaopatrzonymi w uchwyty ułatwiające przenoszenie roślin. W dnie kubła powinny być otwory do odprowadzania nadmiaru wody.
Skrzynki balkonowe
Przy uprawie roślin ozdobnych, służących do dekoracji balkonów, loggii i okien stosuje się skrzynki drewniane lub plastykowe. Najczęściej mają one długość 60, 100, 120 lub 150 cm, szerokość 15—18 cm i głębokość 15—20 cm. W dnie skrzynek należy wykonać kilka okrągłych otworów dla odprowadzenia nadmiaru wody. Dobrze wykonana skrzynka powinna mieć ponadto przybite od spodu dwie poprzeczne listwy, aby nie przylegała bezpośrednio do dna balkonu.
Dla zwiększenia trwałości drewnianych kubłów i skrzynek balkonowych stosuje się nasycanie ich gorącym 5-procentowym roztworem siarczanu miedzi lub iekkie wypalanie od wewnątrz.
Inne naczynia
Oprócz omówionych tutaj naczyń do uprawy roślin ozdobnych, w niektórych wypadkach stosuje się obecnie różnego rodzaju gliniane miski, wazy i wazony, czasem o bardzo oryginalnych kształtach. Naczynia te mogą być ustawione bezpośrednio na podłodze, na półkach lub zawieszone na ścianach.
Wszystkie naczynia gliniane używane do uprawy roślin ozdobnych powinny być przed pierwszym ich wykorzystaniem wymoczone przez kilka godzin w wodzie, w porowatych bowiem ściankach tych naczyń znajdują się szkodliwe dla roślin związki siarki. Ponadto wskutek długotrwałego wypalania gliny naczynia te odznaczają się dużą chłonnością i jeśli nie zostaną wymoczone, po wysadzenia do nich roślin odciągają wodę powodując niebezpieczne w takich wypadkach okresowe przesuszanie roślin.
Doniczki lub inne naczynia, używane przez dłuższy czas przy uprawie roślin ozdobnych, pokrywają się z biegiem czasu związkami soli i różnymi glonami, stając się głównym siedliskiem różnych czynników chorobotwórczych i szkodników. Dlatego też przed ponownym użyciem zaleca się naczynia te dokładnie wymyć w ciepłym roztworze szarego mydła lub wodnym roztworze formaliny.
Wydatki na zakup doniczek w każdym gospodarstwie kwiaciarskim stanowią pokaźną sumę w budżecie rocznym. Dlatego z naczyniami tymi trzeba się obchodzić troskliwie, sortować według wielkości i układać w przegrodach w specjalnie dla doniczek przeznaczonych pomieszczeniach.